czwartek, 19 stycznia 2017

„Tatiana – tajna broń. Kronika Wielkiego Dziesięciolecia”. „Upadek. Ostatnia bitwa marszałka Żukowa”. Autor: Wiktor Suworow

No to jeszcze raz Wiktor Suworow. A raczej - dwa razy (dziś o dwóch książkach).

Wiktor Suworow „Tatiana – tajna broń. Kronika Wielkiego Dziesięciolecia”.
Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o., Poznań 2014.

Wiktor Suworow „Upadek. Ostatnia bitwa marszałka Żukowa”.
Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o., Poznań 2015.

Czy się komu to podoba, czy nie, część książek Wiktora Suworowa można zaliczyć do literatury popularnonaukowej. Są to napisane lekkim piórem eseje historyczne, nie ma w nich postaci fikcyjnych, autor przedstawia i komentuje zaistniałe w przeszłości fakty. A że czyni to po swojemu i niekiedy w sposób „obrazoburczy” dla historycznego mainstreamu (nie tylko tego rosyjskiego - postradzieckiego), to tylko zwiększa zainteresowanie czytelników, zmusza ich do refleksji oraz do pogłębiania wiedzy historycznej.
Z lekturą Wiktora Suworowa jestem „na bieżąco”, przeczytałem chyba wszystkie jego książki i oczywiście wiem, że powyższej uwagi nie można odnieść do całokształtu jego pisarstwa. Ale do tych dwóch, aktualnie polecanych Państwu książek – jak najbardziej.

Wiktor Suworow opisuje obrazowo epokę Nikity Chruszczowa, kulisy jego dojścia do władzy, sposób sprawowania rządów, w tym mistrzowski manewr wyeliminowania marszałka Żukowa, który był już o włos od przejęcia dyktatorskiej władzy wojskowej w ZSRR i być może rozpętania III wojny światowej. Charakteryzuje stan Związku Radzieckiego w latach 50. i 60. ub. wieku. Z jednej strony zniewolone społeczeństwo, głód i beznadziejnie niewydolna gospodarka, a z drugiej - intensywne zbrojenia atomowe, kosztowne próby z bronią jądrową powodujące dziesiątki tysięcy ofiar wśród żołnierzy i ludności cywilnej. Suworow przedstawia sylwetki czołowych radzieckich polityków i wojskowych z tego okresu, w tym ich mentalność i cechy charakteru.

A wszystko to Suworow czyni w lekkim, często kpiarskim stylu, żartobliwie posługując się napuszoną i wyświechtaną terminologią komunistyczną z tamtego okresu. Postaci fikcyjnych w tych dwóch książkach nie ma. Być może pewne dialogi bohaterów książek brzmiały nieco inaczej, ich spotkania następowały w innych miejscach niż to przedstawia autor, ale późniejsze wydarzenia historyczne jak najbardziej potwierdzają realność owych spiskowych spotkań i rozmów. Przy czym Suworow bardzo dba o ten realizm – oprócz faktów historycznych powszechnie znanych, przedstawia i komentuje także te bardziej epizodyczne, zapisane w radzieckich archiwach i chwilowo odtajnione w epoce Jelcyna. Instruuje również zachodnich historyków, jak należy czytać „między wierszami” oficjalne radzieckie i rosyjskie opracowania historyczne.

I ostatnia uwaga. Książki przedstawiają wydarzenia w ciągu chronologicznym, proszę więc je czytać koniecznie w zaprezentowanej na wstępie kolejności, tj. rozpoczynając od „Tatiany (…)”.