Bevin Alexander „Jak Hitler mógł wygrać wojnę”
Wydawnictwo AMBER Sp. z o.o., Warszawa 2019
Amerykański historyk wojskowości skoncentrował się na analizie poczynań Hitlera jako głównodowodzącego wojskami niemieckimi. Wynalazł tu sporo błędów Führera, które zaowocowały przegraniem przez Niemcy drugiej wojny światowej.
Zasadnicze - polityczne błędy Hitlera, takie jak konkwistadorski (a nie społeczno-wyzwoleńczy) charakter ataku na ZSRR, czy wypowiedzenie w grudniu 1941 r. wojny Stanom Zjednoczonym, autor oczywiście również wymienił. Tym niemniej głównie się skupił na błędach militarnych, które marszałkowie i generałowie niemieccy byli zmuszeni popełnić pod dyktando Führera.
Książka zawiera interesujące opisy w zasadzie wszystkich najważniejszych kampanii w Europie i Afryce w latach 1940-1945, łącznie z mapkami pozwalającymi prześledzić ruchy wojsk. Można by więc zaryzykować stwierdzenie, że czytamy obszerne fragmenty historii militarnej II wojny światowej. Na pewno nie rozczarują się osoby zainteresowane śledzeniem przebiegu wielkich wojen, w tym tej ostatniej (oby ostatniej!).
Autor, kreśląc dzieje bitew i całych kampanii, wskazuje błędy popełnione przez Hitlera, najczęściej wbrew opiniom i radom podległych mu dowódców. Nie będę ich wszystkich wymieniał – książka liczy 24 rozdziały, z których każdy dotyczy obarczenia Hitlera winą za konkretne posunięcie militarne.
Przykładowo, do głównych błędów niemieckiego Führera należało:
- wstrzymanie w maju i czerwcu 1940 r. ofensywy w kierunku Dunkierki, co pozwoliło na ewakuację drogą morską brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego,
- niedocenienie frontu afrykańskiego, niewspomożenie kilkoma dodatkowymi dywizjami genialnego Erwina Rommla, który był w stanie zwyciężyć Brytyjczyków w Afryce,
- czasowe wstrzymanie w 1941 r. ofensywy na Moskwę, co w konsekwencji uratowało radziecką stolicę,
- niesłuchanie rad dowództwa i dopuszczenie do okrążenia niemieckiej armii pod Stalingradem,
- takież niesłuchanie się rad dowództwa: odrzucenie wariantu obrony manewrowej na rzecz uporczywego trwania na zajmowanych pozycjach, co ułatwiało, poczynając od 1943 r., działania coraz to liczebniejszej i coraz lepiej wyposażonej Armii Czerwonej,
- złe rozpoznanie kierunku alianckiej inwazji na kontynent w czerwcu 1944 r., opóźnienie skierowania do Normandii pancernych dywizji Wehrmachtu.
Reasumując, książkę Bevina Alexandra można śmiało określić jako ciekawą literaturę popularnonaukową, poświęconą historii II wojny światowej. Warto w tym kontekście zwrócić też uwagę na dość obszerne i interesujące przypisy, szkoda tylko, że zamieszczone na końcu książki, w dodatku malutkim drukiem.
